Du lịch Hà Giang, khám phá làng dệt lanh Lùng Tám nổi tiếng

Làng dệt lanh Lùng Tám là một xã thuộc huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang, nơi đây nổi tiếng với những người phụ nữ Mông có đôi bàn tay khéo léo dệt nên những sản phẩm thổ cẩm từ cây lanh vô cùng đẹp mắt.

Xem thêm: Du lịch Hà Giang

Du lịch Hà Giang, khám phá làng dệt lanh Lùng Tám nổi tiếng

Làng dệt lanh Lùng Tám. Ảnh: Vnexpress.

Đến làng dệt lanh Lùng Tám, du khách sẽ bắt gặp những nương lanh xanh mướt ngay trong nhà của đồng bào Mông. Theo truyền thống, mỗi người phụ nữ Mông khi đến tuổi trưởng thành đều có một nương lanh riêng. Mặc dù có nhiều đổi thay, nhưng những nương lanh như thế vẫn đóng vai trò quan trọng trong đời sống của bà con.

Khi đến mùa thu hoạch, những người phụ nữ sẽ thu hoạch lanh, phơi khô, bắt đầu quy trình làm vải lanh đặc trưng của người Mông. Để tạo ra một tấm vải lanh, phải trải qua hơn 40 công đoạn mà công đoạn nào cũng rất cầu kỳ, đều được làm thủ công bằng công thức từ xa xưa truyền lại.

Người phụ nữ Mông đang dùng dụng cụ se sợi lanh phối hợp giữa chân và tay. Ảnh: Vnexpress.

Lanh sau khi phơi khô được tước thành nhiều sợi nhỏ. Những sợi lanh sau khi tước ra, được luộc, hấp rồi được nối với nhau một cách khéo léo để không tạo thành mấu ở chỗ nối. Đây là công đoạn đầy tính nghệ thuật, thể hiện sự khéo tay, tỉ mỉ của phụ nữ làng dệt lanh Lùng Tám. Khung dệt của phụ nữ Mông thường là khung cửi đai lưng, là loại khung khá đơn giản, một đầu được dựa vào cột nhà, một đầu nối vào tấm đai lưng của người dệt.

Ảnh: Vnexpress

Nghề làm lanh khá vất vả, trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ, do đó mà thành phẩm ra đời rất đặc sắc với chất lượng cao. Con gái Mông từ 13 tuổi đã bắt đầu xe lanh, dệt vải và sẽ gắn bó với công việc này cả cuộc đời. Đối với họ, dệt lanh không chỉ thể hiện sự khéo tay, chăm chỉ mà còn là tiêu chí đánh giá tài năng, phẩm hạnh của phụ nữ.

Sợi lanh được đưa vào một khung quay. Ảnh: Vnexpress.

Dệt xong, tấm vải lanh còn phải trải qua nhiều công đoạn khác như làm trắng, nhuộm màu rồi đến tạo họa tiết, hoa văn cho vải. Làng dệt lanh Lùng Tám có một kỹ thuật tạo hình dân gian độc đáo, đó là vẽ sáp ong trên vải. Sáp ong non có màu vàng, được nấu chảy với sáp ong già màu đen, đây là nguyên liệu chính tạo hoa văn trên trang phục. Khi vẽ, người ta chấm bút vào sáp ong nóng rồi vẽ thật khéo những đường nét trên vải thành những họa tiết khác nhau.

Đun sáp ong. Ảnh: Nam Thái – TTXVN.

Vẽ sáp ong.

Những họa tiết này chính là cái nhìn của người Mông về vũ trụ, về thế giới nhân sinh quan. Ngoài những họa tiết bằng sáp ong, phụ nữ Mông còn giữ kỹ thuật thêu đắp vải. Từ một miếng vải có nhiều màu sắc, những người phụ nữ khéo léo cắt thành những họa tiết khác nhau, rồi khâu đắp lên vải.

Người thợ đứng lên trên phiến đá lăn để bề mặt vải được cán phẳng, mềm mịn.

Ảnh: Nam Thái – TTXVN

Một du khách người nước ngoài trải nghiệm dệt vải bằng khung cửi. Ảnh: Vnexpress.

Một du khách nước ngoài trải nghiệm dệt vải bằng khung cửi. Ảnh: Vnexpress.

Những sản phẩm lanh này đã theo chân bao du khách đến mọi miền đất nước và các nước trên thế giới. Chính các sản phẩm đó đã giới thiệu với bạn bè khắp nơi về những nét đặc biệt trong cách ăn mặc của phụ nữ Mông. Sự độc đáo về chất liệu, hoa văn, họa tiết cùng cách làm thủ công đã mang thương hiệu vải lanh của một làng nghề miền núi vươn xa.